Teknolojinin insan yaşamına daha fazla dâhil olması ve çalışmak isteyen personelin artması mevcut insan kaynaklarını en uygun şekilde değerlendirme konusunu gündeme getirir. Şirketlerin personellerini seçmek amacıyla kullandığı yöntemler insan kaynaklarının da katkısıyla belirlenir. Performansın ön plana alındığı bu tip yaklaşımlar hakkında bilgi sahibi olmak için öncelikle performans değerlendirme nedir sorusunun cevabıyla başlamak mümkündür.
Performans Değerlendirme Nedir?
Performans değerlendirme, çalışanların görev ve sorumluklarını yerine getirirken gösterdiği performans başta olmak üzere iş alışkanlıklarından yeteneklerine kadar geniş bir yelpazeyi kapsar. Şirketler çalışanlarının performanslarını değerlendirdikten sonra geri bildirimlerde bulunarak iş akışına yön verebilir. Sistematik ölçümler sayesinde çalışanın ve şirketin gelişimi amacıyla gerekenler tespit edilebilir. Performans değerlendirme ve kariyer yönetimi rekabet üstünlüğü ve şirketin başarısı için önem arz eden uygulamalardır.
Performans Değerlendirme Yöntemleri?
Her şirketin performans değerlendirme yöntemleri amaç ve hedefler doğrultusunda değişen özelliklere sahiptir. Bu yöntemler şu şekilde sıralanabilir:
- Psikolojik Değerlendirme Yöntemi: Çalışanlar alanında uzman psikologlar tarafından çeşitli psikolojik testlere, mülakatlara ve görüşmelere tabi tutularak yapılır.
- 360 Derece Değerlendirme: Çalışanların; müşteri, müdür ve iş arkadaşları gibi çok kaynaklı kişiler tarafından değerlendirilmesidir. Verilen geri bildirimlerle çalışanların performanslarının artması hedeflenir.
- Amaçlara Göre Değerlendirme: Şirketlerin belirlediği hedefler ve bu doğrultuda yapılan çalışmaların uyumu incelenir. Hedefler gerçekleştirilemezse nasıl bir yol izlenmesi gerektiğiyle ilgili adımlar atılır.
- Değerlendirme Merkezi Yöntemi: Eğitimli gözlemcilerin uyguladığı araştırmalarda çalışanların; özgüven, strese dayanıklılık, planlama ve iletişim gibi pek çok yeteneği sınanır.
- Yetkinliklere Dayalı Değerlendirme: Bireylerin kişisel özellikleri ön planda olacak şekilde motivasyonları ve amaçları izlenerek şirket hedefleriyle uyumlu bir hâle getirilmesi amaçlanır.
- Dengeli Sonuç Kartı Yöntemi: Performans değerlendirme yaklaşımları genelde çalışan açısından ele alınır. Bu yöntemde şirketin finansal, müşteri, iç verimlilik ve gelişme boyutları incelenir.
Performans Değerlendirme Amacı Nedir?
Personel performans değerlendirme yönteminin amacı çalışanların potansiyellerini ortaya çıkarmaları konusunda teşvik etmek, maaşların ve terfilerin verilmesi süreçlerini belirlemek olarak sayılabilir. Performans değerlendirme ölçeği sayesinde kurumların ve çalışanların istenen hedefe ulaşmaları amaçlanır. Bu amaçların gerçekleştirilebilmesi için en çok merak edilen sorular arasında performans değerlendirme ne zaman yapılır öne çıkar. Resmî değerlendirmelerin kurumsal özelliklere bağlı olarak 3 ila 6 ay gibi aralıklarla yapılması önerilir.
Performans Değerlendirme Kriterleri
Performans değerlendirme kriterleri kurumlara ve pozisyonlara göre değişiklik gösterebilir. Genelde kullanılan İKY performans değerlendirme yöntemleri şu şekildedir:
- Hedef başarısı
- Takım çalışması
- İş miktarı ve verimlilik
- Yaratıcılık ve inovasyon
- Liderlik ve yönetim teknikleri
- Öğrenme ve gelişim
- İletişim
Etkili Bir Performans Değerlendirme Süreci Nasıl Yapılır?
Performans değerlendirme prosedürü ve süreçleri şirketlerin hedef ve beklentileri kapsamında ele alınır. Öncelikle şirketler çalışanların performanslarını belirleyebilir. Bu standartlar belirlendikten sonra çalışanlara bilgi verilmesi gerekir. Böylece çalışanlar hedeflerini öğrenip bu doğrultuda performans gösterebilirler. Süreç performans değerlendirme teknikleri kullanılarak ölçülür ve çalışanlara geri bildirim yapılır. Beklenen ve gerçekleşen arasındaki fark tespit edilerek izlenmesi gereken yol haritası çizilebilir.
Performans Değerlendirmede Sık Yapılan Hatalar
Şirketlerin başarı odaklı yaklaşımları çalışanlarının da desteğiyle gerçekleşebilir. Performans değerlendirme notları, çalışanların daha başarılı olması adına alınabilecek yeni önlemleri hazırlarken önemli veriler elde etmeye yardımcı olur. Performans değerlendirmede sık yapılan hatalar şöyledir:
- Değerlendirmeler belirli çalışma, somut ölçülebilir sonuçlara bağlı değilse çalışanların adaletsizlik hissine kapılmasına yol açar.
- İletişim problemleri sebebiyle şirketle çalışan arasında meydana gelen anlaşmazlıklar sürecin aksamasına neden olur.
- Değerlendirme sürecine katılım az olduğunda ya da motivasyon sorunları varsa süreç negatif sonuçlanabilir.
- Yetkililerin verdiği bilgilere bakılarak çalışanların fikrinin alınmaması geri bildirimleri işlevsiz kılar.
- Değerlendirme sıklığının çok ender olması çalışan performanslarını saptamak açısından sıkıntı yaratabilir.
- Çok olumlu ya da olumsuz geri bildirimler çalışanların başarılarına olumlu/olumsuz yansır.
Teknolojinin Performans Değerlendirmedeki Rolü
Geleneksel performans değerlendirme yöntemleri yerini teknolojik uygulamaların kullanıldığı yöntemlere bırakma eğilimindedir. Bu yeni yaklaşımlarla dijitalleşen süreçler anlık geri bildirim verme özellikleriyle hem çalışanların hem de şirketlerin hedeflerine daha kolay ulaşması açısından önemlidir. Şeffaf değerlendirme süreçleri her iki tarafında motivasyonunu artıran yapısıyla öne çıkar. Esnek, verimli ve çalışan odaklı teknolojiler şirketlerin performanslarına olumlu katkılar sağlayan özelliklere sahiptir.
Siz de şirketinizin zaman ve performans yönetimi süreçlerini daha teknolojik ve pratik bir hâle getirmek için Passgage uygulama/yazılımlarını tercih edebilirsiniz. Passgage bulut tabanlı yazılım sistemiyle verilerinizi anlık olarak takip ederek işlerinizi kolaylaştırmak için en uygun adrestir. Vardiya yönetimi, performans takibi ve PDKS gibi süreçleri yönetmek için siz de Passgage’i tercih ederek süreçlerinizi dijitalleştirebilir, tek bir platformdan ilerletebilirsiniz.
Kaynaklar
https://hrdergi.com/performans-degerlendirmeler-yok-oluyor
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/195043
https://isarder.org/2018/vol.10_issue.2_article15_full_text.pdf
